MSV bekert vrolijk verder
De eretitel Meppeler sportclub van het jaar en een ticket naar de Meesterklasse liggen voorlopig (ver) buiten ons bereik, maar er is nog een prijs te vergeven. De schaakvariant van de dennenappel: de beker! Bij voetbal het toernooi waarin tot op het bot gemotiveerde amateurs, voor wie het dé wedstrijd van het jaar is, soms winnen van luie profs die ervan uitgaan dat hun superieure individuele kwaliteiten wel ergens komen bovendrijven, zonder dat ze daarvoor al te veel vuile meters hoeven te maken. De beker is een bakermat van heldenverhalen, de kleine dorpjes aan de kust die moedig weerstand bieden; grote machtige legers die smadelijke nederlagen lijden in een onherbergzaam Teutoburgerwoud. De Fokkes die van de Jordens winnen, een jaar voordat zo iemand het Wimbledon van het schaken op zijn naam schrijft.
De kans is behoorlijk groot dat de volgende ronde weer zo’n unieke gelegenheid wordt om zo’n meesterklasseteam de nek om te draaien. We moeten tegen Apeldoorn, Winterswijk of de winnaar van Groninger Combinatie – Spassky’s.
Zag het er naar uit dat we die kans zouden krijgen? Nee…
LOS had na de ontknoping van vorig jaar nog een appeltje met ons te schillen. Natuurlijk lieten we het niet na om het ‘laatste seconde’ verhaal van Richard nog eens in geuren en kleuren aan te halen, en de aanzuigende werking van de promotie voor MSV (tegenstander: “Tja.. Bij ons loopt het ledenaantal juist alleen maar terug…”) en toen er genoeg stoom uit hun oren kwam trapten we af in de volgende formatie.
Bas (lootte wit) – Koen Lambrechts (2246)
Andries – Renze Rietveld (2245)
Ferdinand – Jan-Joris Groenewold (2051)
Fokke – Tjaart Offringa (2023)
Allereerste indruk na de inleidende beschietingen:
Bas prettige drukstelling; Andries remiseachtig in zijn Franse comfortzone; ik speel tegen een ongerokeerde koning en zwakke pionnen, dus sta erg lekker; fantasieschaak bij Fokke – een heel snelle nul is niet uitgesloten als wit het handig doet. Nou, dat kan dus alle kanten op.
Andries was als eerste klaar. In deze stelling werden de zetten herhaald met Le7 Pd2 Lf6 Pe4. Nadere bestudering leert dat de stelling helemaal niet zo dood is als de zetherhaling doet vermoeden, en Andries echt nog wel wat kan proberen met zwart, zoals druk zetten op de b-pion ten koste van twee dubbelpionnen. De connaisseurs in de groepschat van MSV 1, die op de hoogte gehouden werden door verslaggever Micha, lieten niet na om hier nog een paar prikkelende teksten aan te wijden.
De tijd was op zich wel een goed excuus. Andries had inmiddels zó lang nagedacht over het remiseaanbod van zijn tegenstander, dat het aannemen ervan niet meer zo verkeerd was.
Mijn eigen stelling, na 10…Dc7-f7. Het idee is dat f5 toch ondekbaar was, dus zwart valt er zelf eentje aan. Maar er zit voor hem nog een nare surprise in de stelling, die ik hier al uit had gerekend: 11.Pxf5 Pxc4 12.Lxc4 Dxc4 13.Pxd6+! Lxd6 14.Dxf6. Het stuk komt weer terug, en zwart staat twee pionnen achter. 14…Tf8 15.Dxd6 exd4 16.Dxd4(?) Dxd4 17.exd4 Lg4
18.d5!
Na deze nauwkeurige zet is wit definitief de baas. Zou ik 0-0-0, Td6, Tfd8, Lf3 en Txd4 toelaten is het maar de vraag of de pluspion iets waard is. De mobiele meerderheid op de damevleugel ziet er dreigend uit. Na 18.d5 krijgt zwart krijgt weliswaar een vrije d-pion, maar die is te blokkeren. Mijn tegenstander reageerde met de beste zet:18…0-0-0 en nu moet wit absoluut niet te gretig worden: dxc6 Tde8+ Kf1 Lh3+ Kg1 en we spelen met een toren minder op h1… 19.0-0?! De beste zet was 19.f4, om met de koning op d2 te wonen. Ik had juist bedacht om het paard daar neer te zetten. Even later stond het zo:
Wit wil dolgraag torens ruilen, maar welke? De c-lijn lijkt nu even belangrijker dan de e-lijn dus het ging 25.Txe8 Txe8 26.Kf2 d3 en nu die pion veld e3 niet meer in de gaten houdt kan de koning er handig bij: 27.Te5 Tc2 28.Ke3 Lg6 29.f4 en de snelle vrijpionnen op de koningsvleugel beslisten de partij gemakkelijk.
Dan de partij van Bas. Na een dame-indische verhandeling kwam de volgende stelling op het bord.
Hier had Bas de laatste kans om zelf d5 te spelen, waarna het loperpaar wat in de verdrukking komt. Het ging 12.Tad1 d5! 13.e5 Pe4 en daarmee wist FIDE-meester Koen Lambrechts het initiatief over te nemen. Er kwam nog wel een kans:
18.Pe4! was hier behoorlijk sterk geweest: dreigt Pf6 en na 18…dxe4 19.Txd8 Taxd8 kan wit met het listige 20.La5 voorkomen dat zwart verdubbelt op de d-lijn en serieuze compensatie heeft. Ook 18…Kh8 19.cxd5 exd5 20.Pd6 is hoogst irritant voor zwart.
In plaats daarvan gebeurde 18.cxd5 exd5 19.Pc4 waarna zwart met iets als 19…d4 de witte stukken buiten de deur had kunnen houden. Hij speelde ook iets dergelijks: 19…Te6 20.Pa5 Dc7 21.Pxb7 Dxb7 22.f4
Op het eerste gezicht een inleiding van een veelbelovende pionnenstorm, maar… 22…d4 en de Morphy-loper deed niet meer mee. Nu duurt het wel héél lang voordat wit op de koningsvleugel een dreiging heeft. De zwartspeler gaf zijn voordeel hierna niet meer weg en won overtuigend. Toen stond alles weer gelijk, en hadden we nog de knotsgekke partij van Fokke, die helaas nog niet in mijn bezit is. Zoals ze bij Dit Was Het Nieuws zeggen: “gelukkig hebben we de foto’s nog…”
De volgende diagrammen zijn in chronologische volgorde…
Als ik het me goed herinner speelde Fokke hier Pd7. Hier was zo op het eerste gezicht geen vuiltje (meer) aan de lucht, na een paar speculatieve manoeuvres in de opening.
Zet of 10 later, dit werd al omschreven als ‘zorgelijk’. Fokke aan zet speelde Tae8 waarna wit een tijdje in de denktank ging en in elk geval de klok een wat dragelijker aanblik kreeg: beide rond de 17 minuten. Is dat belangrijk? Nou, het wórdt belangrijk…
Wit aan zet, heeft weer een beroep gedaan op zijn inmiddels rap slinkende hoeveelheid tijd (8 minuten tegen 14). Er dreigt met name Txd1+ maar hij moet ook rekening houden met Dd2 ideeën. De prognose gaat in deze fase van “we liggen uit de beker” naar “shit we gaan misschien snelschaken, haal ik mijn laatste trein nog wel?” …
De remisemarge nog op het bord, de andere stukken afgeruild, keurig gespeeld! Let ook op de schuine schaak vanaf b1, dat is in de praktijk vaak sterker dan een rechte schaak (bijvoorbeeld vanaf d1), zoals Boris mij ooit uitlegde. Vooral door de veelheid aan opties. De variantenboom wordt erg groot en de kans is groter dat je iets mist. Wit speelt uiteraard nog steeds op winst dus “moet” flink rekenen. Resultaat: 3 minuten over.
He, dameruil. En nog een minuut over. Wit heeft het voor elkaar. Of niet?
Uit de laatste foto van Micha kan ik afleiden dat hier gespeeld werd: 1…Dxc3 2.bxc3 a5 3.Ke4 en zowaar, dit is remise. Zwart kiest op de damevleugel een opstelling met b6 en de koning heeft zijn bewegingsvrijheid terug dankzij die gedekte vrijpion. Echter, Fokke speelde 3…b5?? die verliest, wit kan winnen met 4.g4 hxg4 5.fxg4 Kd7 6.Kd3 Ke7 7.g5 Kf7 8.c4! en als we die niet slaan met zwart volgt c5. De twee pionnenfronten van wit staan te ver uit elkaar om te kunnen verdedigen.
Er volgde echter 4.Kd3 (remise) Kd7 (winst voor wit, Kb6 was de zet, want dan ben je nog net via c5xd5 op tijd terug op g8) 5.f4?? (remise) Ke7 en waarschijnlijk werden de hectiek, variantenchaos, emoties, tijdsdruk de arme witspeler hier te veel: hij ging door zijn tijd. Sneu voor hem, maar mooi voor ons bekeravontuur dit jaar.
Bas kon ook lachen ondanks zijn nul, en het bleef nog lang luidruchtig bij Ankie, zelfs toen de volleyballers al lang en breed naar huis waren. Onze sportieve tegenstanders dronken er ook gezellig een mee. En Andries haalde de laatste trein ruimschoots